استعدادیابی ، استعداد و مهارت چه فرقی با هم دارند. بیشتر اوقات ما استعداد و مهارت را با هم اشتباه می گیریم .استعداد و مهارت هر چند نقاط مشترک بسیاری دارند ، اما در اصل دو مقوله ی متفاوت می باشند . مهارت انجام درست کار است و استعداد سرعت یادگیری و انجام کار ، با صرف زمان و انرژی کمتر است
استعدادیابی ، استعداد و مهارت چه فرقی با هم دارند. استعداد با ویژگی های فردی و مهارت فرق داره. ما عادت داریم زود اظهار نظر کنیم . زود نظریه کارشناسی بدیم. فرزندمان با دیدن یک حیوان خانگی به اون وابسته میشه و از اون حیوان نگهداری می کنه، فوری می گیم استعداددامپزشک شدن داره!!!! داره با هم سن و سالهای خودش بازی می کنه ، یه دفعه به بقیه می گه فلان کار رو بکنیم . ما که نگاه می کنیم می گیم بچه ام استعدادمدیر شدن و دستور دادن داره!!!! یه ذره باید بیشتر دقت کنیم.
فرق استعداد و مهارت:
وقتی ما یک کار رو درست انجام می دیم. از نتیجه ی اون خوشحال می شیم. مثلا هفته ای ۷ روز میریم باشگاه و فوتبال بازی می کنیم . خب رفته رفته توانایی های ما در فوتبال بیشتر میشه . بعد خیال می کنیم استعداد ما در فوتبال بیشتره. شاید هم استعداد داری ، اما الام به خاطر تمرین زیاد مهارت بیشتری پیدا کردی. دانش آموزان کنکوری ، هر روز یه زمانی را به یک درس خاص اختصاص می دن . وقتی در اون درس پیشرفت می کنن ، می گن استعداد من در این درس زیاده و در درس فلان استعداد ندارم. اگه تونستیم در کاری که مهارت کسب می کنیم ، سرعت کسب مهارت ، نحوه ی یادگیری ، پیش بینی نتایج ، تجسم فضایی ، مستقل بودن و … را تعیین و تغییر دهیم یعنی با استعداد تریم . افراد با استعداد از استدلال ، استقرا ، تفکر و… استفاده می کنن ولی افراد ماهر از تکرار استفاده می کنن.حالا اگه این دو با هم ترکیب بشه که عالیه.
استعدادیابی یا اتلاف وقت :
آزمون های استعدادیابی زیادی وجود داره و مردم از اونها استفاده می کنن. خودمون هم برای کشف استعدادهای بچه ، دائم بیچاره ها رو می فرستیم کلاس های مختلف ! از باشگاه ورزشی و کلاس زبان و کامپیوتر گرفته تا موسیقی و… بعد که بچه ی بیچاره چند سال یه مهارت رو تمرین کرد و ماهر شد ، می گیم که استعدادش در این رشته است . ( البته شاید هم در این زمینه استعداد داره). اما بیاین با خودمون رو راست باشیم : اگه واقعا بدونیم استعدادمون در چه رشته و کاری است ، جرات ادامه ی اون رو داریم ؟ یا بنا به مصلحت کار رو ادامه می دیم؟ بر خلاف عرف رایج عمل می کنیم؟ با توجه به موارد بسیاری که دیدم باید بگم جواب این سوالات منفیه! این همه که بچه ها رو می فرستیم کلاس های مختلف ، آخر سر وقتی به دبیرستان میرسه می گیم : ریاضی ، تجربی ، انسانی. استعدادهاش که هیچی ،برنامه ی استعدادیابی هم کهداشتیم فقط وقت تلف کردن بود. پس حالا می تونه تو این سه تا رشته ، رشته ی مورد علاقه اش رو ادامه بده؟ اما نه باید یا دکتر شه ، یا مهندس ، یا بره حقوق بخونه!!!!! ای بابا پس بی خیال استعداد!!!! باید بره دنبال کسب مهارت . خُب این هم می تونه موفقیت باشه . اما نه وقتی می خواد انتخاب رشته کنه مشاور بهش میگه با توجه به رتبه ات و شرایطت فقط همین رشته که من می گم!!!!
پس استعداد رو چه کنیم؟
در جوامع ما ، بیشتر اجبار برای انتخاب مسیر وجود داره تا اختیار. اگه اختیار تصمیم گیری داشتی ، برو دنبال علایق و استعدادهات و سعی کن در اون متمایز باشی. اگه کاملا اختیار انتخاب نداری و شرایط جامعه و خانواده یه سری تصمیمات رو بهت اجبار می کنه، باید سعی کنی از استعدادت برای انجام بهتر وظایف و یا ایجاد مسیر های جایگزین استفاده کنی.